A mund të sjellë 2022 kolapsin e euros?

Spread the love

A mund të sjellë 2022 kolapsin e euros?

Nga Alasdair Macleod *

Ashtu si FED, BQE po i reziston rritjes së normave të interesit pavarësisht rritjes së çmimeve të prodhimit dhe konsumit. Inflacioni i çmimeve të konsumit në të gjithë Eurozonën u regjistrua së fundi në 4.9%, duke e bërë yield-in real të obligacioneve 5-vjeçare të Gjermanisë minus 5.5%. Por çmimet e prodhimit të Gjermanisë në tetor u rritën 19.2% krahasuar me një vit më parë. Nuk mund të ketë dyshim se çmimet e prodhimit duhet të ndjekin plotësisht çmimet e konsumit dhe se rritja e çmimeve të konsumit do të ecë tutje, duke reflektuar përshpejtimin e uljes së monedhës së BQE-së në vitet e fundit.[1]

Prandaj, në terma realë, jo vetëm që normat negative janë tashmë në rritje, por ato do të shkojnë edhe më tej në territor negativ rekord për shkak të rritjes së çmimeve të prodhimit dhe konsumit. Nëse nuk e braktis plotësisht euron në fatin e saj në këmbimet e huaja, BQE-ja do të detyrohet të lejojë që norma e depozitave të rritet nga aktuale —0.5% për të kompensuar zhvlerësimin e euros. Dhe duke pasur parasysh shkallën e madhe të zgjerimit monetar të kohëve të fundit, normat e interesit të euros do të duhet të rriten ndjeshëm për të pasur ndonjë efekt stabilizues.

Euro e ndan këtë problem me dollarin. Por edhe nëse normat e interesit do të rriteshin vetëm në një territor modest pozitiv, BQE-së do t’i duhej të shpejtonte ritmin e krijimit të saj monetar vetëm për të mbajtur në këmbë qeveritë anëtare të Eurozonës me borxhe të larta. Këmbimet e huaja janë të detyruara të njohin situatën në zhvillim, duke ndëshkuar euron nëse BQE nuk arrin të rrisë normat dhe duke e ndëshkuar nëse e bën këtë. Rënia e euros nuk do të kufizohet në kurset e këmbimit ndaj monedhave të tjera, të cilat në shkallë të ndryshme përballen me dilema të ngjashme, por do të jetë veçanërisht e mprehtë e matur kundrejt çmimeve për mallrat dhe produktet thelbësore. Me sa duket, rënia e euros në këmbimet valutore tashmë ka filluar.

Por ka një faktor shtesë që nuk vlerësohet përgjithësisht, dhe ai është madhësia e tregut të repove të euros dhe rreziku për të që paraqet rritja e normave të interesit. Kërkesa për kolateral ndaj të cilit mund të merret likuiditeti ka çuar në një zgjerim të konsiderueshëm monetar, ku tregu i repove nuk vepron si një mjet margjinal i administrimit të likuiditetit siç është rasti në sistemet e tjera bankare, por si një burim akumulues kredie. Kjo ilustrohet në Figurën 4, e cila është e një sondazhi të ICMA-së me 58 institucione kryesore në sistemin e euros. [2]

Totali për këtë formë financimi afatshkurtër u rrit në 8.31 trilion euro në kontratat e papaguara deri në dhjetor 2019. Kolaterali përfshin gjithçka, nga obligacionet dhe faturat e qeverisë deri te borxhet e parapaketuara të bankave tregtare. Sipas anketës së ICMA-së, numërimi i dyfishtë, ku repot kompensohen me repo të anasjellta, është minimal. Kjo është e rëndësishme kur merret parasysh se një repo e anasjelltë është ana tjetër e një repoje, në mënyrë që me repos që janë shtesë ndaj repove të anasjellta të regjistruara, shuma e të dyjave është një masë e vlefshme e madhësisë së tregut të repove. Vlera e repos të transaktuar me bankat qendrore si pjesë e operacioneve zyrtare të politikës monetare nuk u përfshi në vrojtim dhe vazhdon të jetë “shumë thelbësore”. Por përfshihen repos me bankat qendrore në rrjedhën e zakonshme të financimit.[3]

Sot, edhe duke përjashtuar repot e bankës qendrore të lidhura me operacionet e politikës monetare, kjo shifër thuajse me siguri tejkalon 10 trilionë euro me një diferencë të konsiderueshme, duke pasur parasysh zgjerimin e përshpejtuar monetar që nga anketa e ICMA-së dhe kur dikush lejon pjesëmarrës përtej 58 tregtarëve të regjistruar. Një element i rëndësishëm i këtij tregu janë normat e interesit, të cilat me normën e depozitave të BQE-së në minus 0.5% do të thotë se paratë e Eurozonës mund të merren lirisht nga bankat pa asnjë kosto.

Kostoja zero e parave të gatshme ngre pyetjen e pasojave nëse norma e depozitave të BQE-së detyrohet të kthehet në territor pozitiv. Tregu i repove ka të ngjarë të tkurret në madhësi, gjë që është e barabartë me një ulje të tepricës së kredisë bankare. Bankat më pas do të detyroheshin të likuidonin aktivet e bilancit, gjë që do t’i çonte të gjitha yield-et negative të obligacioneve në territor pozitiv dhe më të larta, duke përshpejtuar tkurrjen e kredisë bankare edhe më tej ndërsa vlerat e kolateralit bien. Për më tepër, tkurrja e kredisë bankare e nënkuptuar nga tërheqja e financave të repo-ve pothuajse me siguri do të ketë efektin e goditjes së shpejtë të një krize likuiditeti në një grup bankar me ingranim jashtëzakonisht të lartë të bilancit.

Ekziston një çështje tjetër për t’u marrë parasysh në lidhje me cilësinë e kolateralit. Ndërsa FED i SHBA pranon vetëm letra me vlerë të cilësisë shumë të lartë si kolateral repo, me bankat kombëtare të Eurozonës dhe BQE-në pothuajse çdo gjë pranohet – duhej të ishte kur Greqia dhe PIGS-të e tjerë u shpëtuan. Dhe ndihmat e fshehura të bankave italiane duke bashkuar huatë e dyshimta në kolateral repo ishte mënyra se si ato u hoqën nga bilancet e bankave kombëtare dhe u fshehën në sistemin TARGET2

Rezultati është se repos-të e para që nuk rinovohen nga palët tregtare janë ato kolaterali i të cilave është i keq ose i dyshimtë. Nuk dimë se sa është përfshirë. Por duke pasur parasysh nxitjen që rregullatorët kombëtarë në PIGS t’i kenë konsideruar kreditë me probleme si të besueshme në mënyrë që të mund të veprojnë si kolateral repo, shumat do të jenë të konsiderueshme. Pasi kanë pranuar këtë kolateral të keq, bankat qendrore kombëtare nuk do të jenë në gjendje t’i refuzojnë ato nga frika se mos shkaktojnë një krizë bankare në juridiksionet e tyre. Për më tepër, ata ka të ngjarë të detyrohen të pranojnë kolateral shtesë të repove nëse ai refuzohet nga palët tregtare dhe nëse do të parandalohen dështimet e bankave.

Numrat e përfshirë janë më të mëdhenj se bilancet e kombinuara të BQE-së dhe bankave qendrore kombëtare.

Kriza nga rritja e normave të interesit në Eurozonë do të jetë e ndryshme nga ajo me të cilën përballen tregjet e dollarit amerikan. Me bankat globale të rëndësishme sistematike të Eurozonës (G-SIB) të përshtatura deri në tridhjetë herë të matura nga aktivet në kapitalin e bilancit, rritja e yield-eve të obligacioneve prej pak më shumë se disa përqind, ka të ngjarë ta shemb të gjithë sistemin e euros, duke përhapur rrezikun sistemik në Japoni, ku G-SIB-et e saj janë të përshtatura në mënyrë të ngjashme, Britani të Madhe dhe Zvicër dhe më pas SHBA dhe Kinë, të cilat kanë sistemet bankare më pak të orientuara nga ana operative.

Ajo do të kërkojë nga bankat kryesore qendrore që të bëjnë shpëtimin më të madh të sistemit bankar të parë ndonjëherë, duke e zbehur krizën Lehman. Zgjerimi i kërkuar i valutës dhe i kredisë nga rrjeti i bankës qendrore është i paimagjinueshëm dhe vjen si shtesë e zgjerimit masiv monetar të dy viteve të fundit. Prandaj, kolapsi i fuqisë blerëse të të gjithë sistemit të monedhës fiat është në perspektivë, së bashku me vlerat e gjithçkaje që varet prej tij.

Shkëputur nga “Perspektivat e arit dhe argjendit për 2022” në Goldmoney.com.

*Rreth autorit: Alasdair Macleod është Shefi i Kërkimit në Goldmoney.

_______________________

1. Bilanci i Eurosistemit, që është ajo e BQE-së plus ato të bankave qendrore kombëtare, është rritur nga 4,500 miliardë euro në dhjetor 2019 në 8,500 miliardë euro sot.

2. Anketa e tregut evropian të repove të ICMA nr. 38.

3. Bilanci i kombinuar i bankës qendrore të sistemit të euros tregon “Letra me vlerë të mbajtura për qëllime të politikës monetare” me një total prej 3,694 trilion euro, dhe “Detyrime ndaj institucioneve të kreditit të zonës së euros në lidhje me operacionet e politikës monetare…” në total prej 3,489 trilionë euro në fund të vitit 2020. Transaksionet e repove dhe të anasjellta, përfshihen në këto shifra dhe nga ana e detyrimit përfaqësojnë një rritje prej 93% gjatë vitit 2019. Është dëshmi e rritjes së mbështetjes së likuiditetit për bankat e nivelit të dytë, pjesa më e madhe e së cilës është nëpërmjet tregjeve të repove, dëshmi që repo-të e papaguara është në mënyrë të konsiderueshme më i lartë se në kohën e sondazhit të ICMA-së të përmendur më sipër. [Përkthyer nga ISHGJ]


Spread the love


Leave a Reply