Takimi mes Xi Jinping-ut dhe kryeministrit japonez Fumi Kishida

Takimi mes Xi Jinping-ut dhe kryeministrit japonez Fumi Kishida

Prishtinë, 18 nëntor – Kryeministri japonez Fumio Kishida i tha kreut kinez Xi Jinping mbrëmë se ai ishte i shqetësuar për sigurinë rajonale mes tensioneve në rritje në Azi, duke pas në konsideratë  ambiciet detare të Kinës. Transmetuesi shtetëror i Kinës CCTV citoi Xi-në t’i ketë thënë Kishidas se Kina dhe Japonia duhet të thellojnë besimin, fushat e bashkëpunimit dhe integrimit rajonal dhe t’i rezistojnë “konfliktit dhe konfrontimit”.

Të dy udhëheqësit u takuan në Tajlandë në margjinat e samitit të Bashkëpunimit Ekonomik Azi-Paqësor (APEC), duke shënuar bisedimet e para të lidershipit të nivelit të lartë midis dy vendeve në gati tre vjet.
Tensionet rajonale po rriten mbi Tajvanin, të cilin Pekini e konsideron territorin e tij. Kina nuk i është shmangur kurrë përdorimit të forcës për të vënë nën kontrollin e saj Tajvanin dhe në gusht ajo organizoi stërvitje ushtarake pranë ishullit në përgjigje të vizitës së Nancy Pelosit në ishull. Qeveria e zgjedhur në mënyrë demokratike në Taipei hedh poshtë pretendimet e Pekinit dhe thotë se vetëm njerëzit e saj mund të vendosin për të ardhmen e Tajvanit.

Japonia paraqiti një ankesë diplomatike në gusht pasi pesë raketa balistike të lëshuara nga ushtria kineze u zbarkuan në zonën ekskluzive ekonomike të Japonisë, pranë ishujve të diskutueshëm të njohur si Senkaku në Japoni (Diaoyu në Kinë). “Unë përsërita rëndësinë e paqes dhe sigurisë në ngushticën e Tajvanit,” u tha Kishida gazetarëve pas samitit dhe vazhdoi: “Kam përcjellë shqetësimin tim serioz për situatën në Detin e Kinës Lindore, duke përfshirë ishujt Senkaku, si dhe ushtrinë e Kinës. Për pranin e tyre, por edhe lëshimet nga këta trupa të raketave së fundmi.”, shtoi Kishida, siç raportohet nga Nikkei. Xi i tha Kishidas se çështja e Tajvanit duhet të trajtohet në mënyrë korrekte dhe me mirëbesim, sepse ajo prek themelet politike dhe besimin themelor të marrëdhënieve Kinë-Japoni, potencon CCTV.

Xi më pas tha se “Kina nuk ndërhyn në punët e brendshme të vendeve të tjera dhe as nuk pranon që dikush të ndërhyjë në punët e brendshme të Kinës me asnjë pretekst”. Ministria e Jashtme e Tajvanit falënderoi Japoninë për shqetësimin e saj, duke thënë se ajo “gjithmonë e ka mirëpritur vëmendjen e komunitetit ndërkombëtar ndaj situatës në ngushticën e Tajvanit dhe miratimin e masave pozitive për të ndihmuar në ruajtjen e paqes rajonale”.

Në një fjalim në Samitin e Azisë Lindore të mbajtur në Kamboxhia javën e kaluar, kryeministri japonez kritikoi hapur Kinën për “shkeljen” e sovranitetit japonez në Detin e Kinës Lindore. Megjithatë, Xi tha diplomatikisht se “për çështjen e mosmarrëveshjeve detare dhe territoriale, ne duhet t’i përmbahemi konsensusit mbi parimet e arritura tashmë dhe të tregojmë mençuri dhe përkushtim politik për të menaxhuar siç duhet dallimet”.

Fakti që Xi ra dakord të ulet në tryezë me Kishida në Bangkok, pavarësisht kritikave të hapura ditë më parë, i jep peshë takimit, tha Rumi Aoyama, një profesor i politikës së jashtme kineze në Universitetin Waseda të Japonisë. Analistët thonë se orari i ngjeshur i takimeve dypalëshe të Xi-t në samitin e G20 në Indonezi, i cili përfundoi të mërkurën, dhe një orar i ngjashëm në samitin e APEC-it u nxitën pjesërisht nga një nevojë e perceptuar për të balancuar ndikimin global të SHBA-së mbi aleatët e saj, përfshirë Japoninë. Kishida u tha gjithashtu gazetarëve se ai kishte rënë dakord me Xi për të rihapur kanalet diplomatike të komunikimit dhe ministri i Jashtëm japonez është planifikuar të vizitojë Kinën në të ardhmen e afërt. [GN/ISHGJ]