Zgjedhjet presidenciale në Turqi: Një nga kandidatët është tërhequr, sondazhet favorizojnë kundërshtarin e Erdoganit

Zgjedhjet presidenciale në Turqi: Një nga kandidatët është tërhequr, sondazhet favorizojnë kundërshtarin e Erdoganit

Prishtinë/Zagreb, 12 maj 2023 – Udhëheqësi i opozitës turke, Kemal Kilicdaroglu, mori një nxitje të madhe të enjten përpara zgjedhjeve presidenciale të kësaj fundjave, kur një kandidat i partisë së vogël u tërhoq papritur dhe një sondazh i ri i dha atij një epërsi në përqindje prej më shumë se pesë pikë ndaj Presidentit Rexhep Tajip Erdogan, raportoi Reuters.

Tërheqja e Muharrem Ince, ish anëtarë I partisë që kryeson Kemal Kilicdaroglu, një nga katër kandidatët për president të Republikës në zgjedhjet presidenciale të së dielës, mund të riformësojë ditët e fundit të fushatës në atë që shihet si testi më i madh i Erdoganit dhe qeverisjes së tij prej dy dekadash.

Indeksi kryesor i aksioneve të Turqisë u rrit me 6 për qind pas njoftimit të papritur të Ince jashtë selisë së partisë së tij në Ankara. Tregjet financiare janë në avantazh pasi Kilicdaroglu ka premtuar të ndryshojë politikat ekonomike joortodokse të Erdoganit.

Sondazhi nga anketuesi Konda tregon mbështetjen për Erdoganin me 43.7 për qind dhe Kiliçdaroglu me 49.3 për qind, duke e lënë Erdoganin pa shumicën e nevojshme për të fituar në raundin e parë dhe duke sugjeruar se balotazhi mes të dyve do të mbahet më 28 maj. Anketa është bërë më 6 dhe 7 maj, para njoftimit të Ince. Megjithatë, rezultatet janë kryesisht në përputhje me disa sondazhe të tjera që e nxjerrin Kiliçdaroglu në krye të listës. Ai u shpall kandidat i aleancës së opozitës me gjashtë parti dhe gjithashtu kryeson Partinë Popullore Republikane (CHP), nën të cilën Ince kandidoi pa sukses për president në vitin 2018.

Përpjekja për rizgjedhje e Erdoganit është komplikuar nga kriza e kostos së jetesës e shkaktuar nga një rënie e rapide e lirës dhe inflacioni i lartë, dhe nga tërmeti shkatërrues në shkurt që vrau më shumë se 50,000 njerëz në Turqi dhe la miliona të pastrehë.

Ince, i cili kishte 2.2 për qind mbështetje në sondazhin e Konda, tha se ai kishte qenë objektivi i një fushate shpifjeje, duke përfshirë video dhe dokumente të rreme që qarkullonin në mediat sociale, dhe akuzoi gazetarët dhe prokurorët se nuk bënin punën e tyre. “Nuk kam frikë nga intrigat, videomontazhet false, faturat dhe xhipat që nuk ekzistojnë. Unë e kam rezistuar atë për 45 ditë”, tha ai, duke shtuar se disa e akuzuan atë se punonte me Erdoganin për të parandaluar zgjedhjen e Kilicdaroglu. “Po heq dorë nga kandidatura. Këtë po e bëj për vendin tim”, tha ai. Ai nuk mbështeti asnjë kandidat tjetër dhe u bëri thirrje votuesve që të votojnë për partinë e tij në zgjedhjet parlamentare.

“Nuk ka dyshim se Erdogani përballet me një shumicë që dëshiron ndryshim – dhe që përfshin të rinjtë,” tha Asli Aydintasbas, një bashkëpunëtore vizitore në Institutin Brookings. “Pyetja e vetme është nëse njerëzit besojnë se Kilicdaroglu do të sjellë ndryshim”. “Pavarësisht nëse ai fiton ngushtë apo jo, ndihem sikur epoka e Erdoganit ka mbaruar,” shtoi ajo. “Shoqëria turke është gati të ecë përpara. “Për fat të keq, presidenti Erdogan nuk po lë pas një model institucional të qeverisjes”, tha ajo.

“Stabilitet në vend të kaosit”

Sipas sondazhit të Konda-s, mbështetja për kandidatin e katërt presidencial, Sinan Ogan, është 4.8 për qind. Konda sugjeron se shumica e votuesve të Ogan-it dhe Ince-s do të votojnë për Kilicdaroglu në raundin e dytë. Sondazhi i Metropol-it tregoi gjithashtu se votimi do të shkojë në një raund të dytë, ku Kilicdaroglu

merr 49.1 për qind dhe Erdogan 46.9 për qind në raundin e parë. Sipas anketës, në raundin e dytë fiton Kiliçdaroglu me 51.3 për qind.

Hakan Akbas, drejtor i përgjithshëm i Shërbimeve Këshillimore Strategjike, një organ këshillimor politik me bazë në Stamboll, tha se Erdogan synon të arrijë në balotazh kundër Kilicdaroglu. “Duke marrë parasysh tërmetet dhe krizën ekonomike, ky do të ishte sërish një sukses për të. Ajo që është edhe më e rëndësishme tani janë rezultatet parlamentare”, tha ai. “Nëse është një parlament i madh, Erdogan do t’u bëjë thirrje votuesve që të zgjedhin stabilitetin mbi kaosin që ka të ngjarë të pasojë një koalicion prej gjashtë partish opozitare,” tha ai.

Sipas sondazhit Konda, mbështetja për aleancën qeverisëse të Erdoganit në zgjedhjet parlamentare është 44.0 për qind, përpara aleancës kryesore të opozitës me 39.9 për qind. Partia pro-kurde HDP, e cila mbështet Kilicdaroglu, pritet të luajë një rol vendimtar. Konda vlerëson se HDP, e cila kandidon nën një parti tjetër për shkak të kërcënimit të ndalimit nga gjykata, dhe aleatët e saj të majtë, pritet të fitojnë 12.3 për qind të mbështetjes në zgjedhjet parlamentare. Kjo do ta linte Erdoganin dhe aleatët e tij në pakicë.

Konda, e cila publikon vetëm një sondazh para votimit, ka kryer intervista të drejtpërdrejta me 3480 persona në 35 qendra krahinash të Turqisë. Sondazhi ka një marzh gabimi +/- 2.2 për qind në nivelin 99 për qind të besimit, sipas Kondës. [GN/SHGJ]