Toka e djegur e Trump-it

Institucionet demokratike amerikane i kanë rezistuar katër viteve të presidencës së Trump-it. Por brenda “Partisë së vjetër të madhe” ai themeloi një sekt.  A po e humbet ai tani kontrollin e republikanëve?

Koment nga  MAJID SATTAR / FAZ

• –

Demokracia amerikane mund të ishte kursyer nga shfaqja e madhe e Trump. Një republikan mund të ketë kujtuar ditët e errëta të janarit 2021 të martën mbrëma, kur ish-presidenti shpalli kandidaturën e tij në 2024 në Florida. Në atë kohë Mitch McConnell, udhëheqësi i pakicës në Senat, kishte në dorë t’i jepte fund karrierës politike të Donald Trump njëherë e përgjithmonë. Sikur të kishte guximin të fajësonte Trumpin, të cilin ai e fajësoi për sulmin në Kapitol, Senati do ta skualifikonte atë nga postet publike.

McConnell vendosi kundër tij – nga shqetësimi për “Grand Old Party”. Ai i besoi Trumpit të themelonte partinë e tij dhe të ndante kampin konservator. Trumpi bëri të njëjtën gjë: ai themeloi një kult brenda GOP. Edhe pse aktualisht nuk është në gjendje të fitojë shumicën, 30 për qind e votuesve republikanë deklarojnë se kryesisht mbështesin Trumpin – një faktor që partia nuk mund ta injorojë. Institucionet demokratike i kanë përballuar katër vitet e presidencës së tij. Por ai shkatërroi një institucion: GOP. Kandidatët kundërshtarë në zgjedhjet paraprake të 2024 mund të kalojnë Trumpin, por jo Trumpizmin.

Baza e pëlqen origjinalin

A do të shtypë Trump çdo rival siç bëri në 2016? Shumica e bazës Trump e pëlqen origjinalin. Disa, megjithatë, me siguri mund të fitojnë diçka nga ideja e Trumpizmit pa Trumpin. Ron DeSantis, guvernatori i Floridës, do të kishte shansin më të mirë për të rrëmbyer lëvizjen: ai është po aq populist sa Trumpi, por jo aq i çrregullt. Kjo e bën atë tërheqës për ideologët brenda lëvizjes, të cilët kanë dëshpëruar për mungesën e koherencës së Trump.

Ish-presidenti ndjen se rrezikon të humbasë kontrollin e lëvizjes së tij. Ai prishi fitoren e zgjedhjeve që republikanët besonin se ishte e sigurt. Kandidatët e saj ekstremistë, të cilët duhej të mblidheshin pas mohimit të rezultateve të zgjedhjeve si një deklaratë besnikërie ndaj udhëheqësit të tyre, nuk kishin të drejtë për votues të pavarur. Me suksesin e tij triumfues, DeSantis ka treguar se çfarë potenciali ka ende populizmi i krahut të djathtë nëse ia del mbanë pa teori konspirative.

Gjërat po rrëshqasin në një tatpjeët të pakthyeshme për Trumpin: deputetët dhe senatorët po ia kthejnë shpinën. Vajza Ivanka dhe dhëndri Jared Kushner i kanë bërë të ditur se nuk duan të jenë më pjesë e fushatës së tij. Dhe mediat e grupit Murdoch, prej kohësh një shtyllë e rëndësishme e Trumpit, po e heqin atë nga faqet e tyre. Paraqitjes së tij në Mar-a-Lago i mungonte ndonjë vrull. Megjithatë, nuk mund të përjashtohet mundësia  që Trumpi do të ketë edhe një herë sukses në zhvillimin e vrullshme.

Beteja vendimtare është duke u zhvilluar, në të cilën jo vetëm e ardhmja e GOP është në rrezik. Një mandat i dytë për Trump do të paraqiste një sfidë shumë të ndryshme për rendin kushtetues: do të zgjidhej një njeri që ka treguar gatishmërinë e tij për të shpërfillur rregullat demokratike. Dhe kush e thotë hapur se do ta bënte sërish. [Përktheu: ISHGJ]

[Autori i komentit është korrespondent politik nga Amerika Veriore me seli në Uashington.]