Rezervat e uraniumit të Iranit së shpejti do të jenë të mjaftueshme për më shumë se një bombë, sipas E3

Prishtinë, 26 nëntor – Irani ka materiale të mjaftueshme bërthamore për të prodhuar më shumë se një kokë bërthamore nëse pasuron më tej uraniumin ekzistues, thuhet në një deklaratë të përbashkët të ministrive të jashtme të Mbretërisë së Bashkuar, Francës dhe Gjermanisë (E3) të lëshuar të enjten.

“Ne jemi thellësisht të shqetësuar që Irani ka vazhduar përshkallëzimin e tij sistematik bërthamor për më shumë se dy vjet, duke përmirësuar kështu në mënyrë të përhershme dhe të pakthyeshme aftësitë e tij bërthamore dhe duke e ekspozuar komunitetin ndërkombëtar ndaj rrezikut të konsiderueshëm”, thuhet në deklaratën në fjalë. “Irani nuk ka asnjë justifikim bindës për pasurimin civil të uraniumit në shkallët 20% dhe 60%. “Prodhimi i uraniumit shumë të pasuruar (HEU) është i paprecedentë për një vend pa një program zyrtar të armëve bërthamore,” thuhet në deklaratë. Si rezultat i ritmit alarmant të prodhimit të Iranit, furnizimet totale iraniane sot përmbajnë mjaftueshëm material të zbërthyeshëm që, nëse pasurohet më tej, mund të përdoret për të prodhuar më shumë se një armë bërthamore, dhe akumulimi i uraniumit të pasuruar në 20 dhe 60 për qind redukton më tej kohën që do t’i duhej Iranit që të ketë armën e parë bërthamore”.

Vendet e E3 kanë shprehur shqetësimin për “instalimin e fundit të një infrastrukture modulare të centrifugave të avancuara”. Një veprim i tillë do t’i mundësonte Iranit të “ndryshojë më lehtë konfigurimin operacional të kaskadave të tilla dhe të pasurojë uraniumin në nivele më të larta”, thuhet në deklaratë. “Irani ka zhvilluar gjithashtu njohuri thelbësore për prodhimin e armëve bërthamore, veçanërisht në fushën e metalit të uraniumit.” Sipas deklaratës, programi bërthamor i Iranit është tani në një gjendje shumë më të avancuar. “Përshkallëzimet e vazhdueshme të Iranit reduktojnë në mënyrë të pakthyeshme besueshmërinë e JCPOA për kundërpërhapjen,” theksuan vendet e E3.

Plani i Përbashkët Gjithëpërfshirës i Veprimit (JCPOA), i njohur gjithashtu si Marrëveshja Bërthamore e Iranit, u nënshkrua në vitin 2015 midis Iranit, pesë anëtarëve të përhershëm të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara (Rusia, Mbretëria e Bashkuar, Kina, Shtetet e Bashkuara dhe Franca) dhe Gjermanisë. Sipas marrëveshjes, Irani është zotuar të frenojë aktivitetet e tij bërthamore dhe t’i vendosë ato nën kontrollin e plotë të Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA) në këmbim të heqjes dorë nga sanksionet e vendosura më parë nga Këshilli i Sigurimit i Kombeve të Bashkuara, Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara. [geopolitika.new/ISHGJ]