Deklarata e qeverisë para samitit të BE-së: Sholci prezanton një program të ri armatimi

Kancelari Olaf Sholc bën një deklaratë në emër të qeverisë. Në fokus të saj është financimi i armëve për Ukrainën.

Nga Simon Zeise [Berliner Zeitung, 20.03.2024]

Shtetet anëtare të BE-së kanë paraqitur plane të reja për financimin e ushtrisë ukrainase, të cilat do të diskutohen në samitin e BE-së të enjten dhe të premten. Kancelari Olaf Sholci (SPD) të mërkurën bëri një deklaratë të qeverisë për këtë çështje.

Gjermania, së bashku me Francën dhe Poloninë, ranë dakord për tri parime thelbësore: “Ne do të mbështesim Ukrainën për aq kohë sa të jetë e nevojshme. Ne do të sigurojmë që NATO të mos bëhet palë në luftë. Dhe ne nuk do të pranojmë asnjë paqe të diktuar”, tha Sholci.

Vendimet e marra së fundmi janë të rëndësishme. BE-ja do të sigurojë 50 miliardë euro për Ukrainën deri në vitin 2027. Një ndryshim i rëndësishëm do të jetë ky që u ndërmorr – në të ardhmen vendet anëtare të BE-së do të blejnë armë për Ukrainën edhe jashtë Evropës. Paraprakisht kishte pasur kundërshtime nga SHBA-të. Industria amerikane e armëve bëri fitime të mëdha nga lufta në Ukrainë. Franca ishte shprehur në favor të prodhimit të armëve vetëm brenda Evropës. Por vendet anëtare të BE-së deri më tani nuk kanë qenë në gjendje t’i sigurojnë Kievit armët e nevojshme.

BE-ja dëshiron të blejë armë për Ukrainën jashtë Evropës

Si pjesë e të ashtuquajturit “Faciliteti Evropian i Paqes“, BE tani ka rënë dakord të mobilizojë pesë miliardë euro për armë shtesë. Këto tani mund të blihen edhe në tregun botëror. “Kjo ka të bëjë me solidaritetin dhe jo me politikën ekonomike për këtë çështje,” tha kancelari.

Pas shumë hezitimesh, BE-ja ka vendosur të prekë asetet e bankës qendrore ruse që janë ngrirë në Evropë. Ndërsa SHBA-ja dhe Kanadaja po i kërkojnë BE-së që t’i japë Ukrainës të gjitha rezervat prej rreth 200 miliardë eurosh, Brukseli është më i kujdesshëm. Vetëm fitimet e interesit të arritura në kapitalin rus – rreth 4.4 miliardë euro vitin e kaluar – duhet të zhvlerësohen.

Sholci tha në deklaratën e qeverisë të mërkurën se të ashtuquajturat “fitime të papritura” do të përdoren për “luftën e mbrojtjes për Ukrainën”. Sholci kohët e fundit hodhi poshtë thirrjet për armë me rreze të gjatë veprimi. Ai u kritikua ashpër nga deputetët e FDP, të Gjelbërve, CDU dhe CSU për refuzimin e dorëzimit të raketave Taurus. Gjëja më urgjente që tani i duhet Ukrainës është mbrojtja e vendit, tha Sholci. “Rusia nuk është e fortë. “Nuk mund të supozohet se ne do të lehtësojmë mbështetjen tonë,” tha Sholci.

Merz kritikon anulimin e Taurus-it: “Ju e keni vënë veten në shoqëri të sjellshme”

Javën e kaluar, kreu i grupit parlamentar të SPD, Rolf Mützenich, mbrojti jo-në e qeverisë federale për dërgesat e Taurus-it. Të mërkurën, kreu i fraksionit CDU/CSU Friedrich Merz kritikoi qëndrimin e SPD-së në Bundestag. Mützenich mori duartrokitje nga e majta, Aleanca Sahra Wagenknecht dhe AfD. “Ju e keni vënë veten në shoqëri të mirë,” i tha Merz Mützenich. “Heshtje e akullt nga Ministri i Jashtëm”, shkruhej në procesverbalin e Bundestagut. Kancelari nuk është i aftë të udhëheqë. Ky do të jetë problemi i tij kur të udhëtojë për në samitin e BE-së në Bruksel të enjten.

Përveç kësaj, kancelari, së bashku me presidentin francez Emmanuel Macron dhe 14 krerë të tjerë shtetesh dhe qeverish evropiane, kërkuan në një letër drejtuar Komisionit të BE-së që Banka Evropiane e Investimeve (EIB) të shërbente si financuese për projektet e mbrojtjes. Deri më tani, BEI është lejuar të financojë vetëm të ashtuquajturat “mallra me përdorim të dyfishtë” që mund të përdoren si për sektorin ushtarak ashtu edhe për atë civil, si dronët ose helikopterët. Financimi i pastër i armëve deri më tani është përjashtuar. Kjo tani duhet të ndryshojë: “Financimi i BEI për sigurinë dhe mbrojtjen duhet të përmirësohet në përputhje me prioritetet e reja të BE-së”, thuhet në letër. [Përktheu: ISHGJ]