Izraeli tashmë ka vendosur që Jordania të jetë atdheu i palestinezëve

Izraeli tashmë ka vendosur që Jordania të jetë atdheu i palestinezëve

Nga Mario Stefanov [Geopolitika News, Zagreb]

Opsioni egjiptian dhe veçanërisht ai jordanez i dëbimit të popullatës palestineze do t’i shkonte shumë për shtat Izraelit, i cili këtë herë, duket se nuk ka ndërmend të heqë dorë nga shkatërrimi i Hamasit, sado viktima kolaterale të shkaktojë, dhe për këtë arsye është duke shtuar ujë në mulli për një zhvendosje të re të palestinezëve drejt Egjiptit dhe Jordanisë

Operacionet ushtarake në shkallë të gjerë të Izraelit kundër Hamasit në Rripin e Gazës dhe presioni ushtarak mbi Autoritetin Palestinez në Bregun Perëndimor me viktima të rënda civile mes palestinezëve po vënë sërish në qarkullim planet për zgjidhjen e çështjes palestineze që askush përveç të djathtës izraelite nuk dëshiron ta bëjë. pranojnë hapur se edhe ekzistojnë. Ne po flasim për axhenda që mbrojnë mundësinë e rivendosjes ose më mirë të dëbimit të civilëve palestinezë në Jordani dhe Egjipt.

Me sulmin e tij të çmendur terrorist mbi vendbanimet dhe popullsinë izraelite, dhe pa ndonjë rëndësi ushtarake, Hamasi arriti të vinte në lëvizje dinamikën e ngjarjeve që i përgjigjen në mënyrë të përsosur Izraelit në një plan më të gjerë gjeopolitik. Kjo konfirmon edhe një herë se organizatat ekstreme islamike nuk bëjnë gjë tjetër veçse shkatërrojnë fuqinë e botës arabe në favor të kundërshtarit të tyre të shpallur, Izraelit.

Fushata e kasapit

Ndërkohë që udhëheqja e Hamasit e kryesuar nga Ismail Haniyeh gëzon pasuri në Doha, në Katar, populli palestinez në Rripin e Gazës dhe Bregun Perëndimor është vënë në gjendje të keqe, pikërisht falë operacionit afatgjatë të Hamasit dhe luftës së supozuar të tij kundër Izraelit, dhe e fundit, në thelb fushata therëse kundër popullsisë hebreje dhe më pas duke u tërhequr dhe strehuar mes civilëve në zonën e dendur të Gazës, duke u përballur sërish me mundësinë e një persekutimi të ri.

Izraeli me siguri do të përdorë çdo mundësi që i paraqitet për të zgjidhur problemin e Palestinës në mënyrën që i përshtatet më së miri. Fakti është se populli palestinez kërcënohet edhe një herë me shpërngulje dhe dëbim masiv. Kësaj radhe, të gjitha erërat e Arabisë nuk do të jenë në gjendje të largojnë erën e keqe nga politika tradhtare e Hamasit, të cilën ai po e kryen në dëm të popullit palestinez me grupe të tjera ekstremiste islamike që kur përmbysën OÇP dhe praktikisht e dorëzuan Jaser Arafatin në duart e Izraelit.

Hamasi nuk kreu asnjë operacion ushtarak, por një sulm të kanibalizuar ndaj popullatës civile, mbi të cilin masakroi, mori pengje, përfshirë të moshuar dhe fëmijë të vegjël. Hamasi mezi ra në kontakt luftarak me disa njësi izraelite në zonat e sulmit, duke shkaktuar humbje me rëndësi ushtarake periferike. Më pas ata u kthyen me pengjet mes civilëve në Rripin e Gazës dhe në zonën urbane, me popullsi të dendur të vetë qytetit të Gazës, duke e ekspozuar popullsinë palestineze ndaj zjarrit izraelit. Gjuajtja e mijëra minave raketore pa cak të qartë dhe të pasakta në vendbanimet dhe qytetet izraelite gjithashtu nuk ka asnjë rëndësi ushtarake, sepse nuk mund të dëmtojë ushtrinë izraelite, por vetëm popullatën civile, që është gjithashtu një krim lufte.

Mbrojtja pasive e Izraelit praktikisht u shemb me sulmin e Hamasit dhe logjika ushtarake kërkon veprime sulmuese kundër atyre që u tërhoqën me njerëzit e rrëmbyer në zonën e Gazës në mesin e popullatës civile me popullsi të dendur, ku ata kanë baza nga të cilat vazhdojnë të veprojnë.

Humbje të mëdha

Duke vepruar kështu, ata me vetëdije dhe qëllimisht ekspozuan popullsinë e Gazës dhe pengjet ndaj përgjigjes së pritshme ushtarake izraelite dhe zjarrit vdekjeprurës. Izraeli vazhdon të operojë ashpër nga ajri dhe me zjarr artilerie dhe nuk heq dorë nga veprimet ushtarake kundër Hamasit edhe pse shkakton viktima të rënda civile.

Ai vlerëson se pas rrënimit përfundimtar të mbrojtjes së tij pasive, duke hequr dorë nga lufta kundër Hamasit dhe grupeve të tjera ekstreme islamike, do të bëhej de facto ana e mundur e kësaj lufte.

Ekziston një pyetje aktuale për të cilën aktualisht nuk ka përgjigje të sigurt – deri në çfarë mase Izraeli e kufizon arritjen e qëllimeve ushtarake me nevojën për të mbrojtur popullsinë civile palestineze, sepse fakti është se humbjet civile janë të mëdha.

Kur bëhet fjalë për Hamasin, i gjithë operacioni i tij, nga shkronja e parë deri tek e fundit, është kundër ligjit ndërkombëtar humanitar. Krimet e luftës nuk janë vetëm ato që Hamasi dhe organizatat ekstremiste shoqëruese kanë bërë në vendbanimet hebraike kundër popullatës civile duke gjuajtur raketa ndaj objektivave civile, por edhe hyrja e tyre në strukturën civile palestineze në Gaza ku ata fshihen. Përdorimi i civilëve si mjet mbrojtjeje është gjithashtu shkelje e dispozitave të së drejtës ndërkombëtare të luftës, siç është masakra e civilëve dhe marrja peng e civilëve.

Në situatën rezultuese të rënies së mbrojtjes së tij pasive, Izraeli vlerëson se nuk ka zgjidhje tjetër veçse të ndërmarrë veprime ushtarake sulmuese në mënyrë që të përpiqet të shkatërrojë Hamasin ose të paktën të degradojë në mënyrë drastike aftësitë e tij ushtarake.

Hamasi po llogariste në një reagim të tillë izraelit sepse thjesht nuk ka asnjë mundësi tjetër për veprimin izraelit. Duke u fshehur pas popullatës civile, ai mori atë që donte të arrinte – një përgjigje ushtarake izraelite dhe viktima civile palestineze.

Sërish internime

Izraeli është i ekspozuar ndaj akuzave për shkelje të rregullave të luftës dhe Hamasi dhe lidershipi i tij prej mëndafshi dhe kadifeje të Katarit paraqiten si viktima dhe martirë për popullin palestinez, i cili, me veprimet e tyre, kryesisht duke u fshehur mes popullatës civile, u ekspozua ndaj një grusht shteti ushtarak izraelit dhe të arratisurve, e ndoshta tentativës për zhvendosje të reja në drejtim të Egjiptit dhe Jordanisë.

Civilët palestinezë përsëri viktimizohen dhe përsëri kushedi sa herë bëhen mërgimtarë. Hamasi i detyron ata të qëndrojnë aty ku janë dhe të vazhdojnë të vdesin, dhe Izraeli i fton ata të lëvizin në zona të caktuara, gjoja të sigurta në jug të Rripit të Gazës, ku ata janë përsëri të ekspozuar ndaj sulmeve izraelite. Viktimat civile të aksionit ushtarak izraelit deri më tani maten në mijëra të vrarë dhe të plagosur, së bashku me shtëpitë dhe pronat e shkatërruara.

Kështu Hamasi dhe grupet e tjera islamike luajtën me sukses një tjetër rol të përgjakshëm në skenën gjeopolitike rajonale.

Falë tyre, opsionet e një zhvendosjeje të re të palestinezëve në Sinai egjiptian dhe Jordani janë sërish në qarkullim të hapur. Edhe kancelari gjerman Scholz, gjoja për shkak të impulseve humanitare, sugjeroi hapjen e një korridori nga Gaza në Egjipt dhe për Bregun Perëndimor atë drejt Jordanisë për daljen e civilëve palestinezë nga zonat e veprimit ushtarak, të cilin mbreti jordanez personalisht e refuzoi me vendosmëri, siç bëri presidenti egjiptian. Të dy deklaruan se kjo do të nënkuptonte tërheqjen e vendeve të tyre në një luftë me Izraelin, pasi mund të supozohet se së bashku me civilët, Hamasi do të evakuonte edhe një pjesë të forcave të tij.

Kundërshtimi i Egjiptit dhe Jordanisë është logjik, sepse Izraeli do të vazhdojë të godasë palestinezët dhe këto vende do të duhej të mbrojnë integritetin e tyre territorial.

Përveç kësaj, udhëheqja egjiptiane dhe jordaneze refuzojnë të marrin pjesë në një lloj Nakba të re, në çka fundja ata do të shndërroheshin në refugjatë ë përjetshëm.

Harta: Jordania

Shkatërrim total

Opsioni egjiptian dhe veçanërisht ai jordanez i dëbimit të popullatës palestineze do t’i shkonte shumë për shtat Izraelit, i cili këtë herë, me sa duket, nuk ka ndërmend të heqë dorë nga shkatërrimi i Hamasit, sado viktima kolaterale të shkaktojë, dhe për këtë arsye është duke shtuar ujë në mulli për një zhvendosje të re të palestinezëve drejt Egjiptit dhe Jordanisë.

Për palestinezët, Jordaninë dhe gjithë rajonin, loja më e rrezikshme është opsioni jordanez, i cili, me sa duket, për shkak të presionit ushtarak izraelit mbi formacionet e armatosura palestineze armiqësore në një mjedis civil, është mundësia reale për të hapur një front në veri me libanezët. Hezbollahu, dhe viktima të mëdha civile palestineze, po përmenden gjithnjë e më shpesh, edhe nga ata që nuk janë të njohur me pasojat e zhvillimeve të tilla dhe axhendat e vjetra, por gjithmonë aktuale, për shpalljen e Jordanisë shtet palestinez.

Opsioni jordanez është shtyrë në heshtje dhe me këmbëngulje nga politika izraelite për dekada. Sipas saj, Mbretëria Hashemite e Jordanisë është tashmë një shtet palestinez dhe nuk ka nevojë reale për të krijuar një formë tjetër të shtetësisë palestineze. Një zgjidhje e tillë e çështjes palestineze është një ëndërr e kahershme e izraelitëve dhe e një pjese të mirë të politikës arabe.

Me një truk të thjeshtë magjik, Jordania do të shndërrohej në një shtet palestinez. Gjithçka që po ndodh tani është në përputhje pikërisht me konsiderata të tilla gjeopolitike, të cilat bazohen në përfundimin se shteti palestinez në fakt tashmë është krijuar në formën e Jordanisë së sotme dhe se nuk ka nevojë të krijohet përsëri. Kjo tezë është përhapur gjerësisht në qarqet e politikës izraelite, por edhe në një pjesë të madhe të botës arabe dhe administratës së politikës së jashtme amerikane.

Zgjidhja e çështjes palestineze përmes opsionit jordanez është një ide e vjetër që bazohet në faktin se palestinezët përbëjnë të paktën 60 për qind të popullsisë së Jordanisë. Një shtet palestinez do të krijohej duke bashkuar pjesë të Bregut Perëndimor ose Bregut Perëndimor, ku mbizotëron popullsia palestineze, me Jordaninë ose Transjordaninë, ku mbizotëron popullsia palestineze.

Polemikat historike

Strategët amerikanë dhe izraelitë nuk shohin asgjë të kundërshtueshme në bashkimin e këtyre dy pjesëve të territorit, kryesisht të banuara nga palestinezë, në një entitet juridik, qoftë në formën e një konfederate, federate apo shteti unitar nën sundimin e dinastisë Hashemite. Në fund të fundit, Bregu Perëndimor ishte një pjesë integrale e territorit të Jordanisë deri në Luftën e 3-të Arabo-Izraelite në vitin 1967, pas së cilës u pushtua nga ushtria izraelite. Por ajo gjithashtu u bë pjesë e Jordanisë në të njëjtën mënyrë – përmes pushtimit të ushtrisë jordaneze gjatë luftës së parë arabo-izraelite në 1948. Mbreti i atëhershëm jordanez Abdullah I aneksoi atë pjesë të Palestinës bazuar në një ligj të vitit 1950 dhe e quajti atë Jordani Perëndimor. Në fakt, opsioni jordanez i zgjidhjes së çështjes palestineze u krijua me pjesëmarrjen aktive të Jordanisë, sepse Izraeli dhe Jordania, e cila atëherë quhej Transjordani, pushtuan me forcë ushtarake të gjithë territorin e Palestinës së atëhershme. Në fund të vitit 1947, përpara rezolutës së OKB-së për ndarjen e Palestinës në shtete hebreje dhe arabe dhe para se të miratohej deklarata e Izraelit, Mbreti Abdullah I negocioi fshehurazi me udhëheqësen izraelite Golda Meir. Teza se Izraeli dhe Jordania tashmë e kanë ndarë Palestinën në shtete hebreje dhe arabe bazohet në këto fakte, pra Jordania është në të vërtetë një shtet palestinez.

Ndikimi jordanez në krijimin dhe rigjallërimin e herëpashershëm të opsionit jordanez për zgjidhjen e çështjes palestineze është pra një kontribut shtesë në tezën se një shtet palestinez nuk duhet të krijohet fare, sepse në të vërtetë është Mbretëria e Jordanisë. Është e nevojshme vetëm të aneksohen administrativisht territoret palestineze në Bregun Perëndimor të Jordanisë dhe thjesht të transformohet struktura e shtetit të Jordanisë nga mbretëria e fiseve beduin nën udhëheqjen e dinastisë Hashemite në shtetin e Palestinezëve. Por problemi është se Jordania, edhe pse e dobët, është në të njëjtën kohë e ashpër, sepse dinastia e tij konsiderohet si roje e Jeruzalemit dhe e vendeve të shenjta të krishterimit dhe islamit, përfshirë Xhaminë Al-Aksa.

Ndryshimi i statusit

Mbreti i Jordanisë u shpall mbrojtës i vendeve të shenjta të krishterimit në Jeruzalem me vendim të vetë Atit të Shenjtë, Papa Gjon Pali II. Duke parë se çfarë po përgatitej dhe në cilin drejtim po shkonin gjërat, gjykata në Aman ofroi rezistencë në rritje ndaj ish-planit amerikan për Palestinën gjatë administratës Trump, veçanërisht pas njohjes amerikane të Jerusalemit si kryeqytet i Izraelit. Ndryshimi i statusit të një qyteti ndryshon automatikisht statusin e mbretit jordanez, dinastisë Hashemite dhe Jordanisë. Si mundet mbreti i Jordanisë të jetë mbrojtësi i vendeve të shenjta të Islamit dhe Krishterimit në Jerusalem nëse Jeruzalemi është kryeqyteti i një vendi tjetër?

Mediat izraelite, grupet analitike me ndikim të madh në vendimmarrjen politike dhe një pjesë e konsiderueshme e strukturës politike kanë kohë që flasin hapur dhe pa drojë për Jordaninë si shtet palestinez, saqë të krijohet përshtypja se gjithçka tashmë është një punë e kryer.

Në fillim të majit 2018, analisti politik dhe publicisti Moshe Dann në artikullin”Jordania si Palestina: ndryshimi i paradigmës së zgjidhjes me dy shtete” botuar në Jewish News Syndicate, e shpall hapur Jordaninë një shtet palestinez, i cili e shndërron planin e komunitetit ndërkombëtar që të krijohen dy shtete në territorin e Palestinës krejt të pakuptimtë sepse tashmë është bërë duke krijuar Jordaninë si shtet palestinez dhe Izraelin si shtet hebre.

Dann argumenton në artikull, “Problemi themelor me zgjidhjen me dy shtete dhe krijimin e një shteti sovran të pavarur palestinez në perëndim të lumit Jordan është se një shtet palestinez ekziston tashmë në lindje të lumit Jordan. Emri i tij është Jordan. Popullsia e saj është kryesisht palestineze dhe ndodhet në pjesën lindore të asaj që dikur quhej Palestinë. Pra demografikisht dhe gjeografikisht Jordania është një shtet palestinez.”

Moshe Dann shpjegon më tej pse nuk ka qenë e mundur të zgjidhet çështja e shtetësisë palestineze përmes opsionit jordanez. Ai shprehet: “Marrëveshja e Oslos hoqi opsionin jordanez nga vargu i alternativave të mundshme. Në vend të kësaj, Yasser Arafat, OÇP dhe Autoriteti Palestinez u vendosën si sundimtarë të atij që supozohej të ishte një shtet i dytë palestinez në perëndim të lumit Jordan”.

Destabilizimi i ri

“Krijimi i atij shteti të dytë palestinez, ose i një të treti nëse Rripi i Gazës përfshihet në procese të tilla, në mënyrë të pashmangshme do të çojë në destabilizim dhe do të rrisë shanset për dhunë midis subjekteve konkurruese që mund të kërcënojnë Izraelin. Sulmet ndërkufitare do të ishin të pashmangshme. Nga ana tjetër, Jordania mund të përpiqet të dëbojë qytetarët e saj palestinezë në atë shtet të ri palestinez. Do të pasonte një luftë për pushtet dhe kush e përfaqëson Palestinën, si dhe për atë që përbën bazën territoriale për identitetin kombëtar palestinez. Me forcat islamike që presin të shfrytëzojnë çdo vakum pushteti, zona do të zhytet në kaos të ngjashëm me Somalinë.”

Në përfundim të artikullit, ai shprehet: “Në vend të idesë për të vendosur vetëvendosjen palestineze duke krijuar një shtet tjetër të dështuar, problemi mund të zgjidhet lehtësisht në një mënyrë tjetër”. Pranimi i faktit që Jordania plotëson përkufizimin e një shteti palestinez do të zbehë kërkesën toksike për një shtet të dytë palestinez në Judea dhe Samari (Bregu Perëndimor).

Në përfundim të tekstit thuhet: “Promovimi i Jordanisë si shtet arabo-palestinez është në përputhje me të drejtën ndërkombëtare dhe mandatin britanik mbi Palestinën e krijuar në vitin 1922 nga Jordania si pjesë e zgjidhjes me dy shtete”.

Axhenda të tilla të dyshimta dhe jashtëzakonisht të rrezikshme për përshkallëzimin e luftës ringjallen në sfondin e mjegullës së luftës, e cila filloi nga sulmi i Hamasit ndaj vendbanimeve dhe civilëve izraelitë dhe vazhdoi me një përgjigje të ashpër ushtarake izraelite pa fund. Sa më gjatë të zgjasë lufta, aq më të mëdha do të jenë vuajtjet e popullatës civile palestineze dhe do t’i japë forcë të re planeve për të kryer një mërgim të ri palestinez në drejtim të Egjiptit dhe Jordanisë, të cilët po i rezistojnë me vendosmëri kësaj, duke ditur se çfarë fshihet pas. axhenda të tilla, të cilat po bëhen një nga forcat kyçe të përshkallëzimit të luftës.

Ata humbën territorin e pushtuar gjatë luftës

Pasardhësi i Abdullah I, Mbreti Husein I i Jordanisë, luajti me bashkimin e Jordanisë dhe Bregut Perëndimor, kështu që në 1972 ai njoftoi një plan për të krijuar një Mbretëri të Bashkuar Arabe nën dinastinë Hashemite dhe dinastinë Jordanite. Plani ka dështuar sepse u refuzua ashpër nga OÇP palestineze. Së fundi, vetë emri i Bregut Perëndimor është gjithashtu me origjinë jordaneze, sepse zona quhej Palestina Perëndimore përpara aneksimit jordanez. Pas aneksimit, Mbretëria Hashemite vendosi emrin Bregu Perëndimor në mënyrë që ta ndajë konceptualisht atë territor nga identiteti palestinez. Më pas, politika jordaneze humbi gradualisht interesin për të rifituar kontrollin e Bregut Perëndimor dhe duke rritur kështu pjesën e popullsisë palestineze në popullsinë e shtetit. Kjo u ndikua edhe nga përvoja jashtëzakonisht e pakëndshme e konfliktit me organizatat dhe fraksionet palestineze që krijuan struktura paralele politike dhe ushtarake në Jordani në fund të viteve ’60 dhe kërcënuan të përmbysnin sundimin Hashemitë. Mbreti Husein më pas i trajtoi ashpër ushtarakisht forcat palestineze dhe shtypi rebelimin gjatë “Shtatorit të Zi” të famshëm në 1970. Më në fund, në vitin 1988, Jordania hoqi dorë përfundimisht nga Bregu Perëndimor në favor të Autoritetit Palestinez.

Izraelitët kanë pasur plane për të dëbuar palestinezët prej vitesh

Breaking Israel News në një artikull të 18 tetorit 2017 nga autorja Eliana Rudee raporton një deklaratë nga rabini Yehuda Joshua Glick, në atë kohë një përfaqësues i partisë Likud në Knessetin izraelit. Glick deklaroi në një konferencë për zgjidhjen e çështjes palestineze të mbajtur në Jerusalem më 17 tetor 2017: “Të gjithë e dinë se Jordania është një shtet palestinez… Koncepti i një shteti palestinez në Jude dhe Samari është një shtet palestinez… sepse shumica e jordanezëve janë palestinezët. Përpara vitit 1967, të gjithë palestinezët ishin pjesë e Jordanisë. Sipas autorit të artikujve në konferencën e mbajtur në Qendrën Menachem Begin të Jerusalemit, shumica e të pranishmëve nga jeta publike dhe politike e Izraelit mbështetën tezën se opsioni jordanez është një zgjidhje e kënaqshme për konfliktin izraelit. Në përfundim të konferencës thuhet: “Jordania është zgjidhja për Palestinën” dhe bën thirrje për krijimin e një konfigurimi të tillë rajonal në të cilin do të kishte një shtet arab në lumin Jordan që do të përfshinte palestinezët – që do të ishte një shtet të ri.