Viktor Orbán: “Një sëmundje po gërryen demokracitë perëndimore”

Kryeministri i Hungarisë shprehet kundër BE-së, NATO-s dhe Ukrainës në konferencën vjetore për shtyp. Ekonomistët dyshojnë në suksesin e strategjisë së tij ekonomike.

Nga Simon Zeise [Berliner Zeitung]

[21.12.2023]

Kryeministri hungarez Viktor Orbán përdori konferencën e tij të fundit për shtyp të qeverisë këtë vit për të sulmuar ashpër BE-në.

Ai konfirmoi qëndrimin hungarez për këmbënguljen për veton për fillimin e negociatave të anëtarësimit dhe një paketë financiare me vlerë 50 miliardë euro për Ukrainën. Në samitin e fundit të BE-së më 15 dhe 16 dhjetor, Orbán ra dakord për një marrëveshje pas bisedimeve me Presidenten e Komisionit të BE-së, Ursula von der Leyen, kancelarin federal, Olaf Scholz dhe presidentin francez, Emmanuel Macron. Orbán u largua nga hapësira [salla] gjatë votimit mbi negociatat e pranimit të Ukrainës në BE. Pra, ai nuk mundi të pengonte votimin. Në këmbim, Hungaria mori një zotim për këstin e parë të fondeve të ngrira më parë të BE-së që arrin në dhjetë miliardë euro. Anëtarët e Parlamentit të BE-së i kritikuan pagesat si “ryshfet”.

Orbán kritikon politikën e medias në Poloni

Orbán tha të enjten se Hungaria nuk donte të shpenzonte para për Ukrainën për pesë vjet në asnjë rrethanë, sepse ishte e paqartë saktësisht se çfarë do të ndodhte me të. Nëse burimet financiare duhet të rrjedhin fare në Ukrainë, atëherë ato në asnjë rrethanë nuk duhet të vijnë nga buxheti i BE-së. Në Budapest ka dro se nëse Ukraina do të anëtarësohej, balanca e fuqisë në BE do të tronditej. Hungaria deri më tani ka qenë një përfituese neto e transfertave nga buxheti i BE-së. Nëse Ukraina do të ishte anëtare e BE-së, Hungaria do të bëhej një kontribues neto dhe do të duhej të hiqte dorë nga subvencionet e larta bujqësore.

Në një intervistë me transmetuesin privat hungarez TV2 të mërkurën në mbrëmje, Orbán tha se ishte e paprecedentë që BE të fillonte negociatat e pranimit me një vend që është në luftë. Shtrohet pyetja “nëse duhet të integrohen edhe pjesët e Ukrainës që Rusia ka pushtuar”, tha ai. “NATO nuk ka bërë asnjë hap të vetëm për Ukrainën, por inkurajon shtetet anëtare. “Por anëtarësimi i Ukrainës në NATO do të nënkuptonte se do të ishte e detyrueshme dërgimi i ushtarëve në Ukrainë, por ne nuk e duam këtë”, shtoi ai.

Hungaria do të humbasë aleatin e saj më të rëndësishëm në BE vitin e ardhshëm për shkak të ndryshimit të qeverisë në Poloni. Orbán kritikoi veprimet e qeverisë së kryeministrit të ri Donald Tusk, i cili kishte ngritur forca policore në ambientet e transmetuesit publik në Varshavë të mërkurën në mbrëmje: Nëse kjo do të kishte ndodhur në Hungari, trupat e NATO-s tashmë do të kishin mbërritur, tha Orbán dhe shtoi: “Sëmundja po gërryen demokracitë perëndimore.”

Jo të gjithë po e shijojnë bumin e bursës në Hungari

Rikthimi i ekonomisë së Hungarisë në rrugën e rritjes vitin e ardhshëm është një objektiv “realist”, tha kryeministri hungarez. Bursa e Budapestit po përjeton një ngritje të jashtëzakonshme këto ditë. Investitorët ndërkombëtarë përfitojnë nga fakti se kompanitë e mëdha hungareze si OTP bank, kompania e naftës Mol dhe kompania kimike Richter vazhdojnë të bëjnë biznes të mirë në Rusi.

Por ekonomisti Sandor Richter nga Instituti i Vjenës për Studime Ekonomike Ndërkombëtare dyshon se disponimi i mirë në bursë do të transferohet edhe në ekonominë hungareze: “Situata makroekonomike e Hungarisë nuk është aspak rozë,” tha ai për Berliner Zeitung. Prodhimi ekonomik i vendit do të tkurret në fund të vitit 2023 dhe rritja pritet të jetë modeste në vitin e ardhshëm. “Inflacioni është ende një rrezik, deficiti buxhetor është kërcënues i madh”, tha Richter. Në nëntor, çmimet e konsumit në Hungari ishin 7.9 për qind. Një vlerë e lartë në krahasimin evropian. Inflacioni në Gjermani ishte 3.2 për qind. Orbán tha se ai pret që rritja e çmimeve vitin e ardhshëm të jetë midis pesë dhe gjashtë për qind.

Mobilizimi i pjesshëm i transfertave të BE-së i jep Hungarisë një hapësirë ​frymëmarrje, shpjegoi ekonomisti Richter, por problemet strukturore në buxhetin e shtetit mbeten të pazgjidhura për momentin. “Mungesat e fuqisë punëtore, neglizhenca e arsimit dhe migrimi i jashtëm i njerëzve të rinj e të arsimuar konsiderohen si një shkak i rëndësishëm i ngecjes së modernizimit në shumë pjesë të rëndësishme të ekonomisë hungareze.” [Përktheu: ISHGJ]