Rusia po bën luftë gjenocidiale në Ukrainë

Rusia po bën luftë gjenocidiale në Ukrainë

“Unë e quaj atë luftë gjenocidale”: Studiuesi i dhunës Wolfgang Sofsky akuzon Rusinë se dëshiron të shkatërrojë Ukrainën

Gjymtime, tortura, masakra – sipas Sofskit, Rusia po lufton si një fuqi despotike kundër një demokracie. Dhe qeveria gjermane vazhdon me premtime – ai e bën fajtore atë për mosdhënie të ndihmës. Justifikimet, gënjeshtrat dhe premtimet e saj boshe janë të panumërta.

Nga Alexander Kissler, Berlin

Zoti Sofsky, lufta në Ukrainë është një shqetësim për politikanët dhe mediat në mbarë botën.        Por a mund ta kuptojmë nga larg se çfarë po ndodh në Kharkiv, Odessa, Cherson?

• Ne jemi spektatorë nga larg, duke dëgjuar disa fjalë nga banorët, shtëpitë e të cilëve u shkatërruan nga një predhë, ose duke i hedhur një sy hartës. Kjo eshte e gjitha. Në rastin më të mirë, ekzistojnë supozime për planifikimin strategjik të luftës. Dihet pak për përdorimin taktik të njësive dhe nuk kemi asnjë ide për situatën në terren: nga

zhurma shurdhuese e shpërthimeve, luftimet në llogore, në shtëpi, në bodrume; për dheun, urinë, gjakun, gjymtyrët e prera, britmat e të plagosurve, zemërimin, frikën, trishtimin, apatinë.

Rusia është agresori, Ukraina po mbrohet: a janë në të vërtetë këto dy lloje të ndryshme     lufte?

• Është një luftë, meqë është një ngjarje e dyanshme. Por ka pabarazi dhe asimetri të qëllimeve, mjeteve dhe motiveve.

Ku shfaqen saktësisht këto pabarazi?

• Lufta po zhvillohet në territorin e Ukrainës, jo në Rusi. Nëse sulmuesi do të ndalonte së përdoruri dhunën, nuk do të kishte më luftë. Nëse ushtria ukrainase do të ndalonte së mbrojturi, nuk do të kishte Ukrainë. Është një luftë mes despotizmit dhe demokracisë, ndonëse e papërsosur. Rusët luftojnë për asgjësim të Ukrainës, ukrainasit për mbijetesën e tyre si komb, si popull.

Rusët do të mohonin se duan të asgjësojnë të gjithë Ukrainën.

• Propaganda ruse tregon shumë. Nuk po them se duan të vrasin të gjithë 44 milionë ukrainas, por ata po shkatërrojnë bazën e mbijetesës dhe duan të integrojnë ose aneksojnë plotësisht territorin e shtetit ukrainas në Perandorinë e Madhe Ruse, d.m.th. të zhdukin shtetin dhe kombin e Ukrainas. Në këtë përmasë është një luftë asgjësimi.

Si po përparojnë rusët në strategjinë e tyre ushtarake?

• Pas disfatës në Kiev, rusët po operojnë tani në një ofensivë të zgjatur në lindje dhe jug, me epërsi të madhe në armët me rreze të gjatë. Raketat dhe raketat e lundrimit mund të godasin kudo, në shënjestër ose jo. Ata terrorizojnë të gjithë shoqërinë, përfshirë në Lviv-in perëndimor. Rusët shkatërrojnë relativisht komplet e gjoja rastësisht mjedisin e ndërtuar, banesa dhe shtëpi, infrastrukturë, fondin e kulturës materiale, institucionet arsimore, muzetë, gjuhën. Ata torturojnë dhe ekzekutojnë civilë në qytetet dhe fshatrat e pushtuara. Ende nuk dihet numri i masakrave dhe varrezave masive. Por Bucha nuk është aspak një rast i izoluar. Ata ndoshta nuk duan t’i vrasin të gjithë banorët, por duan të likuidojnë të gjithë ukrainasit si ukrainas, vetëm sepse janë ukrainas dhe e shohin veten si të tillë. Populli dhe shteti i tij kombëtar duhet të zhduket nga harta.

Ju i besoni narrativës ruse se qeveria ukrainase më parë i shtypte rusët në territorin ukrainas,          apo jo?

• Një nga metodat më të thjeshta të propagandës së luftës është ta përmbysësh atë. Dikush e paraqet agresorin si viktimë e pafajshme që detyrohet të mbrohet dhe kushdo që mbrohet në të vërtetë konsiderohet si nazist keqdashës. Rusia akuzon udhëheqjen ukrainase për

            naziste, megjithëse despotizmi rus ka tipare fashiste në metodat e veta të represionit dhe    luftës. Putinizmi nuk është thjesht një “autokraci” e padëmshme. Aparati represiv është i   madh dhe aktiv, drakonian, ka kampe, media vihet në linjë, ka mobilizime të rregullta     masive, shteti dhe aparati ekonomik drejtohet nga personeli i bindur, policia sekrete është e        gjithanshme dhe mbi 200,000 burrat të “Gardës Kombëtare” shërbejnë si Garda Pretoriane që janë personalisht në varësi të Putinit.

Cilat janë pasojat e menjëhershme të luftës në vazhdim?

• Lufta ruse e terrorit çon miliona në mërgim, popullsitë e pushtuara – siç e thoshin nazistët – “ripopullohen”, shndërrohen në rusë ose deportohen. Ajo që ata më në fund pushtojnë materialisht është, si në Mariupol, thjesht një shkreti. Shumë qytete nuk ekzistojnë më. Ukrainasit operuan pranë Kievit me bastisje të synuara nga Komandot, në betejë të hapur janë krejtësisht inferiorë për shkak të mungesës së pajisjeve të rënda. Ata mund të ndalojnë vetëm në mbrojtje dhe t’i shkaktojnë disa viktima sulmuesit. Për një kundërsulm efektiv me

            përparime operacionale i mungon artileria e lëvizshme fushore e tankeve, e mos flasim për aeroplanët. Kalimi në luftë partizane mund të jetë i afërt. Tashmë ka disa raportime nga            territoret e pushtuara.

Lufta, thuhet shpesh, çnjerëzon – dhe aq më tepër, aq më gjatë zgjat. Është e saktë?

• Në situatën ekstreme të luftës, Homo sapiensi tregon të gjitha fytyrat dhe grimat e tij, mizorinë dhe trimërinë e tij, frikacakërinë, dëshirën për të shkatërruar – dhe altruizmin e tij, gatishmërinë e tij për të bërë sakrifica për të tjerët.

Perëndimi po e mbështet Ukrainën me armë dhe para, duke e siguruar njëzëri për solidaritetin e saj. Si e përkufizoni solidaritetin përballë një lufte agresioni?

• Solidaritet do të thotë të gjithë për atë që ka nevojë, pa shikuar shpenzimet e veta. Në rastin e Ukrainës, solidariteti do të thotë t’i siguroni mbrojtësit gjithçka, materialisht dhe ushtarakisht, që i nevojitet për t’u mbrojtur me sukses, domethënë për të zmbrapsur sulmuesin.

            Gjithçka tjetër është vetëm fjalë boshe, por në Gjermani ata janë mjeshtër të mëdhenj për   fjalë boshe.

Siç u shpreh ai në një deklaratë të qeverisë, kancelari gjerman Olaf Scholz krenohet që i dha Ukrainës “mbështetje masive – financiarisht, ekonomikisht, humanitarisht, politikisht dhe, së fundi, por jo më pak e rëndësishme, duke furnizuar armë”.

• Nuk po e mohoj se Gjermania ka furnizuar me 10,000 thasë gjumi, 28,000 helmeta luftarake, 100 kilometra kordon shpërthyes dhe 500 raketa Stinger. Për sa i përket armëve të rënda, megjithatë, ka 5 tanke kundërajrore Gepard, 3 raketahedhës të shumëfishtë dhe disa obusa vetëlëvizës tashmë me defekt. Shkëmbimi unazor i tankeve me Poloninë, Republikën Çeke dhe Sllovakinë nuk u zhvillua. Eksporti i shumë dhjetëra pushkëve dhe tankeve luftarake, të sapo riparuara dhe që presin të gatshme në oborret e kompanive të armatimit, nuk u miratua. Janë të panumërta justifikimet, gënjeshtrat dhe premtimet boshe. Në vend të solidaritetit, ndoshta duhet folur për mosdhënien e ndihmës.

A shihni një qëllim të unifikuar të luftës që Perëndimi dëshiron të arrijë në Ukrainë?           Ndonjëherë thuhet se Rusia nuk duhet të fitojë, ndonjëherë se Ukraina duhet të fitojë. A bën   dallim kjo?

• Me sa shoh unë, “Perëndimi” nuk ka një qëllim të unifikuar. Amerikanët dhe britanikët duan që Ukraina të fitojë. Gjermania nuk dëshiron t’i prishë plotësisht gjërat me Rusinë. Në përgjithësi, luftërat ose përfundojnë me një ngërç në të cilin asnjëra palë as fiton as humbet, ose me njërën palë që fiton dhe tjetra humbet. Që Rusia nuk duhet të fitojë, është një formulim shumë i paqartë, nëse jo tinëzar: nuk mendohet se Putini duhet të humbasë, por spekulohet për një ngërç. Prandaj, dorëzimi i armëve të rënda ukrainasve refuzohet.

Si do të dukeshin qëllimet specifike të luftës?

• Qëllimet e mëposhtme të luftës do të ishin të qarta: Së pari, dobësimi i agresorit rus në mënyrë që ai të largohet vullnetarisht ose me forcë nga territori shtetëror ukrainas. Së dyti, të dënohen të gjitha krimet e luftës dhe krimet gjenocidale dhe të kërkohen përgjegjësit, në çfarëdo niveli. Së treti, nëse Rusia duhet të detyrohet të kompensojë të gjithë dëmin që ka shkaktuar në Ukrainë është ende një çështje e hapur.

A mund të flitet vërtet për krime lufte gjenocidale? A ka prova të mjaftueshme për këtë?

• Duhet të heqësh qafe idenë se gjenocidi ndodh vetëm kur është ngritur një kamp shfarosjeje me krematorium. Mjafton nëse njerëzit në një grup të madh ose pushkatohen me armë zjarri ose nëse qëllimisht shkatërrohen themelet fizike, sociale dhe kulturore të mbijetesës së tyre. Unë e quaj atë luftë gjenocidale: kur të gjitha apartamentet, Infrastruktura civile e qëndrueshme si spitalet, furnizimi me ujë dhe energji, qendrat e kujdesit ditor, shkollat ​​dhe universitetet, operacionet e biznesit, teatrot, muzetë, etj., pa ndonjë rëndësi ushtarake,  pra kur të gjitha objektet e një shoqërie shkatërrohen. Kësaj i shtohen             masakrat e drejtpërdrejta dhe dëbimi i qindra mijëra fëmijëve. Me pak fjalë, mundeni të shihni krimet në foto çdo ditë, madje edhe nga larg. Thjesht duhet të kuptoni se çfarë po ndodh në         të vërtetë.

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, ka thënë se Ukraina po lufton gjithashtu për Evropën dhe për vlerat e BE-së dhe është e gatshme të vdesë për to. A është ky një interpretim i besueshëm?

• Epo, beteja mbi vlerat është paksa pompoze. Para së gjithash, ukrainasit po luftojnë për veten e tyre, për pavarësinë e tyre kombëtare, për të drejtën e tyre për vetëvendosje, ata po luftojnë për lirinë e tyre, sepse nuk duan të detyrohen të jetojnë nën tiraninë ruse. Në luftë ata luftojnë për jetën e familjeve dhe miqve të tyre dhe për mbijetesën e bashkëluftëtarëve të tyre. Shumë pak janë të gatshëm të japin jetën e tyre për këtë. Kam dyshime serioze se sa gjermanë do të bënin kaq shumë për vendin dhe bashkatdhetarët e tyre. Me fjalë të tjera, nuk është një luftë me prokurë, sepse evropianët që supozohet se po përfaqësohen këtu, vështirë se do të ishin të gatshëm, e lëre më të aftë, të bënin kaq shumë në emër të atyre vlerave të ndërmarrin rreziqe të kësaj natyre.

Një formë tjetër e luftës me prokurë thuhet të jetë meqë Shtetet e Bashkuara po përpiqen të avancojnë interesat e tyre gjeopolitike në Ukrainë. SHBA-të, thuhet nga e majta dhe nga e djathta ekstreme, donin të zgjeronin sferën e tyre të ndikimit dhe atë të NATO-s, ndërkaq Ukraina është një mjet i mirëpritur për ta.

• Kjo është i njëjta gjë, vetëm se e përmbysur në anën e kundërt. NATO, e cila vështirë se mund të mbronte krahun e saj lindor në mënyrë konvencionale, është shpallur kokë turku. Gjithsesi, SHBA-ja është gjithmonë fajtore. Dhe situata botërore vizatohet vetëm sipas sferave të ndikimit të «fuqive të mëdha». Që vendet e Evropës Lindore janë të gjithë të lumtur që i kanë shpëtuar despotizmit rus, nuk ka rëndësi.       Në të vërtetë, Rusia dëshiron të ndryshojë disfatën e vitit 1989 dhe të rimarrë zonat e humbura ose t’i mbajë ato të lira si një zonë skenike. Pas Ukrainës vijnë në radhë në listën e pushtuesve shtetet baltike, Moldavia, Gjeorgjia, Azia Qendrore.

Henryk M. Broder akuzon gjermanët për një “anti-patriotizëm” që është rritur në dekadat e fundit dhe e sheh këtë si një arsye pse gjermanët nuk e kuptojnë “faktin që njerëzit janë gati që të luftojnë dhe të vdesin për të qenë të lirë”. A jeni dakord?

• Ideologjia gjermane është me të vërtetë një fushë e gjerë. Por kur gjermanët luftuan ndonjëherë për lirinë e tyre? Në «luftërat çlirimtare» antinapoleonike, në disa barrikada në 1848, 1918, 1953, 1989? Luftërat ishin të gjitha për pushtim, jo për liri! Gjermania Perëndimore kishte lirinë e saj të mbrojtur nga SHBA që nga viti 1945, nuk kishte asnjë në Lindje. Dhe pas vitit 1989 ata besuan të gjithë seriozisht, se koha e luftës dhe e despotizmit ka mbaruar një herë e përgjithmonë. Një marrëzi historike që nuk mund të krahasohet.

Pretendimet territoriale legjitimohen po aq shpesh përmes prapavijës historike sa edhe detyrimi për të ofruar ndihmë. Pra, a nuk na qenka historia një mësues, por një mjet propagande për çdo qëllim?

• Historia tregon për faktet e së kaluarës që janë të verifikueshme. Gjithçka tjetër është legjendë, mit, anekdotë, letërsi. Në këtë aspekt, historia si shkencë faktike është e rëndësishme për korrigjimin e çdo mendimi, dëshire apo fjalimi propagandistik. Nëse një nga këto fakte pretendohen e mund ose duhet të pohohen, është një pyetje krejtësisht tjetër. Siç dihet, asnjë pretendim i bazuar normativisht nuk mund të nxirret nga faktet. Por që historia do të ishte një “magistra vitae” është një dëshirë e devotshme, sepse dihet që çdo brez bën të vetën. Gabimet, prandaj, jo rrallë, janë të njëjtat, si ato të paraardhësve të tyre.

                                                                                                            [Burimi: NZZ; Përktheu: ISHG]